Юсуфи Амирй | Монреал, Канада  

 РИЧАРД ФРАЙ: «ОСИМИРО КУШТАНД – ТОЋИКИСТОНРО КУШТАНД!



Дар таърихи Канада бори аввал дар яке аз донишгоЉЉои машЉури Канада бахше бо номи ироншиносӣ боз шуд ва Ќомеаи иронӣ ва тоЌики ин кишвар ба хотири эъмори чунин як шӯъба дар донишгоЉ часпу талошЉои зиёдеро ба кор бурд.

Маросими гушоиши Бахши Ироншиносӣ дар Департамони ПажӯЉиши динӣ дар ДонишгоЉи Конкордияи Канада бо суханронии Ричард Фрай, ироншиноси машЉури ЌаЉон, профессори ДонишгоЉЉои Њарвард ва Оғо Хон оғоз ёфт.

Профессор Фрай мардуми иронинажод – форсу тоЌик ва афгонЉоро бо ташкили чунин як бахш дар донишгоЉи овозадори Канада табрик гуфта, суханронии хешро ба таърихи «Ирони бостонӣ ва кишварЉои форсизабони имрӯзи дунё» ихтисос дод.

Донишманди беЉамто, ки ба забони англисӣ сухан мекард, сароЉатан ба канадагиЉо ва америкоиЉо изЉор дошт, ки мардуми иронинажод ЉеЌ вақт араб набуданд ва ин мардум ба тамаддун хамеша илму давлатдорӣ, фарЉангу инсонпарастиро тақдим намудааст. Аз Ќумла, профессор гуфтаи машЉури қадимиро, ки агар дар Ќангу Ќидол туркЉо ва дар дину диёнат арабЉо пешдаст бошанд, дар илму давлатдорӣ ва фарЉанг тоЌикон бе мисланд.

- Дар асл тоЌикону форсЉо дини исломро ба манзалати имрӯзиаш расондаанд,- хитоб кард профессори америкоӣ.

Нобиғаи илми ироншиносӣ Ғарб Ричард Фрай, муфассалан дар бораи шукӯЉи давлати бузурги Њахоманишин, СосониЉо ва Сомониён Љарф зада, ононро гули сари сабади тамаддуни ЌаЉонӣ номид.

Дар робита ба имрӯзи давлатЉои ирониасл Ирон, ТоЌикистон ва Афғонистон сухан ронда, профессор Фрай ваЉдату муттаЉидии ин кишварЉоро хост. Донишманд сиёсати имрӯзаи Љукумати Иёлоти МуттаЉидаи Америкаро дар баробари Ирон ғайриоқилона тавсиф намуда, маъмурияти Вашингтонро зери танқиди шадид қарор дод.Ӯ Љамчунин сиёсати Ќумбиши «Толибон»-ро дар робита ба фарЉанги бостонии иронӣ-хуросонӣ дар Афғонистон маЉкум намуд.

Дар қисмати суолу ЌавобЉо олими ироншинос зикр кард, ки ТоЌикистон воқеан кишвари ирониасл ва иронидӯст ба шумор рафта, мардуми тоЌик меЉру муЉаббати зиёде ба фарЉанги таърихии аЌдодӣ дорад.

Профессор Фрай аз давраи нооромиЉо дар ТоЌикистон ёдовар шуда, қатли ваЉшиёнаи фарзона, академик МуЉаммадЌон Осимиро фоЌиаи бузургтарин барои миллати тоЌик хонд. Профессор Ричард Фрай дар Љоле, ки ба асо такя мекард ва ашк дар чашмон афзуд: «(Душманони миллат - идора) Академик Осимиро куштанд, рӯЉи тоЌиконаро куштанд, ТоЌикистонро куштанд...»

Дар поёни мулоқот дар толори Синамои ДонишгоЉи Конкордия (Монреал, Канада) профессор Ричард Фрай бо раЉбари АнЌумани тоЌикони Канада, рӯзноманигор ва таЉлилгар Равшани Темуриён мулоқот ва гуфтугӯ дошт.

Юсуфи Амирӣ,

муаллифи аксЉо ва хабар